طرح مرمت و احیاء ورودی گنبد سلطانیه

مقوله احیاء در کنوانسیون های میراث جهانی دارای ضوابط و قوانین خاصی است که با حساسیت و دقت بسیار مورد بررسی قرار می گیرد. گنبد سلطانیه نیز به عنوان یک بنای ثبت شده در میراث جهانی، از این قضیه مستثنی نیست. برای احیاء ورودی مناسب جهت گنبد سلطانیه، مطالعه تاریخی جای گیری ورودی در بناهای یادمانی و توجه به قوانین میراث جهانی لازم است. سلسله مراتب ورود به بناهای یادمانی در گذشته بسیار با اهمیت بوده است و باید در احیاء ورودی جدید گنبد سلطانیه نیز مورد توجه قرار بگیرد. مطالعات تاریخی انجام شده نشان می دهد که ورودی اصلی گنبد در ضلع شمالی بنا قرار داشته است ولی در دوره قاجار با ساخت یک مسجد این ورودی مسدود شده است. با توجه به قوانین و منشورهای بین المللی حفاظت و مرمت، احیاء این ورودی غیر ممکن است. چون این مسجد، خود به یک بنای تاریخی تبدیل شده است و نمی توان آن را تخریب کرد. ورودی غربی و شرقی بنا در گذشته توسط تیغه های آجری پوشانده شده اند و قابلیت بازگشت دارند و می توانند گزینه هایی جهت ورودی گنبد سلطانیه باشند. ورودی غربی به دروازه مورد استفاده کنونی گنبد نزدیک است اما با توجه به دروازه ارگ در ضلع شمالی و شرایط اقلیمی منطقه و به دلیل جهت جغرافیایی آن، این ورودی, نمی تواند گزینه مناسبی باشد و احیاء آن منتفی است. تنها گزینه باقیمانده ورودی شرقی است. این ورودی، به ورودی شاهی معروف است و با توجه به کریاس روبروی آن و نزدیکی به راه ارتباطی دروازه های شمالی و جنوبی ارگ بهترین گزینه برای ورودی گنبد می باشد. با توجه به این تغییرات مسیر بازدید از ارگ و گنبد نیز تغییر خواهد کرد و بازدیدکننده می تواند قسمت های مختلف ارگ را ببیند و سپس وارد گنبد شود. لازم به ذکر است که از ورودی کنونی نیز می توان به عنوان در خروجی استفاده کرد. از دیگر پژوهش هایی که در این تحقیق آمده است احیاء حمام سالار به عنوان موزه ایلخانی، افتتاح مرکز ایلخانی شناسی، نورپردازی، طراحی مسیر بازدید و مبلمان محیطی بر طبق استانداردهای جهانی می باشد. در ضمن روش های سنتی مدیریت در بناهای ثبت جهانی جوابگو نیست و باید روش های مدیرتی ذکر شده در کنوانسیون میراث جهانی مورد توجه قرار بگیرد.